Nguyên nhân phổ biến của lão hóa sớm

Lão hóa là điều không thể tránh khỏi. Tất cả chúng ta đều ước mình có thể trông trẻ trung và cảm thấy khỏe mạnh mãi mãi, nhưng thực tế là ngoại hình và cơ thể của bạn thay đổi theo thời gian. Đối với một số người, những thay đổi này xảy ra nhanh hơn những thay đổi khác, được gọi là lão hóa sớm.

Lão hóa sớm có thể xảy ra do các yếu tố lối sống và hành vi phổ biến, tất cả đều có thể được điều chỉnh hoặc thay đổi. 

Lão hóa sớm là gì?

Từ quan điểm phân tử, cơ thể con người có đầy đủ các telomere, hoặc các phần của cấu trúc protein DNA ở cuối nhiễm sắc thể. Telomere giúp lưu giữ thông tin di truyền giúp bạn trông trẻ trung và lanh lợi. Một số telomere bị mất khi mỗi tế bào phân chia, mặc dù một loại enzyme gọi là telomerase giúp bổ sung lượng telomere này. Theo thời gian, các telomere tự nhiên ngắn lại theo tuổi tác và khiến DNA của bạn bị tổn thương và cuối cùng chết đi.

Quá trình này được gọi là lão hóa nội tại (đôi khi được gọi là lão hóa theo trình tự thời gian). Nó là duy nhất cho mỗi cá nhân vì nó hoàn toàn gắn liền với di truyền của bạn.

Tuy nhiên, một số yếu tố môi trường và hành vi nhất định có thể đẩy nhanh quá trình rút ngắn telomere khiến DNA của bạn dễ bị tổn thương hơn. Đây được gọi là quá trình lão hóa bên ngoài.

Kết quả là, quá trình lão hóa sớm có thể xảy ra rất lâu trước khi nó được mong đợi. Nói cách khác, đồng hồ sinh học của bạn tiên tiến hơn đồng hồ thời gian của bạn. Các yếu tố có thể kiểm soát được như căng thẳng, hút thuốc và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đều có thể đóng một vai trò trong việc đẩy lùi quá trình lão hóa bên ngoài.

Điều gì xảy ra với làn da khi chúng ta già đi?

Một trong những khía cạnh đáng chú ý nhất của quá trình lão hóa là những thay đổi mà làn da của bạn phải trải qua. Bạn có thể dễ bị bầm tím hơn, cảm thấy trời hanh khô thường xuyên hơn hoặc nhận thấy nếp nhăn ở những vị trí trước đó đã nhẵn. Tất cả những thay đổi này, có thể được đẩy nhanh bởi các yếu tố bên ngoài, xảy ra do nhiều thay đổi.

Da có 3 lớp quan trọng: lớp biểu bì bên ngoài, lớp trung bì và lớp mỡ dưới da bên trong. Biểu bì là một lớp mỏng chứa sắc tố tạo màu cho làn da của bạn. Lớp hạ bì dày hơn chứa các nang lông, tuyến dầu và mạch máu. Lớp mỡ bên trong đóng vai trò như một hàng rào bảo vệ các cơ quan của bạn.

Khi bạn già đi, lớp biểu bì mỏng dần và mức độ sắc tố giảm. Điều này dẫn đến da mỏng hơn, nhợt nhạt hơn. Bạn cũng có thể nhận thấy các vết đen do tiếp xúc với tia cực tím, được gọi là hạt đậu. 

Lớp hạ bì chứa các mô liên kết được tạo thành từ collagen và elastin giúp cung cấp sức mạnh và sự linh hoạt cho làn da của bạn. Sự thiếu đàn hồi khi bạn già đi, được gọi là chứng đàn hồi, làm cho da trở nên lỏng lẻo.

Lớp hạ bì cũng là nơi chứa các mạch máu, chúng trở nên yếu đi khi bạn già đi. Các thành mạch máu suy yếu dễ bị bầm tím và chảy máu hơn. Ngoài ra, các tuyến mồ hôi ở lớp hạ bì mất chức năng và khiến da khó tiết mồ hôi hơn để hạ nhiệt cho bạn.

Các tuyến bã nhờn, còn được gọi là tuyến dầu, có nhiệm vụ giữ cho da ẩm và ngậm nước. Theo thời gian, việc sản xuất tuyến dầu giảm và khiến bạn dễ bị khô, ngứa.

Ở lớp dưới cùng, lớp mỡ dưới da dày hơn sẽ dần mỏng đi khi bạn già đi, dẫn đến khả năng chống lại nhiệt độ và chấn thương kém hơn. Điều này giải thích tại sao nhiều người lớn tuổi thường xuyên bị lạnh và gặp phải các tổn thương ngoài da.

Nguyên nhân phổ biến của lão hóa sớm

Làm thế nào để tránh lão hóa sớm

Da của bạn chắc chắn trở nên kém đàn hồi, khô, dễ bị tổn thương và mất khả năng cách nhiệt khi bạn già đi. Thật không may, bạn không thể làm gì nhiều để làm chậm hoàn toàn quá trình này.

Những gì bạn có thể làm là tránh các yếu tố hành vi và môi trường khiến bạn già sớm. 

Phơi nắng

Lần tới khi bạn ở bãi biển, hãy nhìn nhiều người lớn tuổi rám nắng nhưng có làn da nhăn nheo. Rất có thể nhiều năm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời  đã đẩy nhanh quá trình này. Việc tiếp xúc liên tục với tia UV sẽ phá vỡ collagen và elastin, khiến da bị nhăn, chảy xệ và rạn da. Nó cũng có thể gây ra các đốm đen do tăng sản xuất melanin.

Luôn nhớ thoa kem chống nắng khi thực hiện các hoạt động ngoài trời. Mũ và áo sơ mi dài tay cũng có thể bảo vệ khi ở hồ bơi, bãi biển hoặc hồ nước.
Nếu bạn có ý định sử dụng tia UV như một phương tiện làm rám nắng, từ ánh nắng mặt trời hoặc giường tắm nắng, hãy sử dụng kem dưỡng da tự làm nâu da hoặc xịt thay thế.

Căng thẳng

Có một lý do tại sao cụm từ, "bạn trông có vẻ căng thẳng" tồn tại. Căng thẳng mãn tính  có thể hạn chế nguồn cung cấp telomerase của cơ thể, làm thay đổi khả năng bổ sung telomere bị mất liên quan đến quá trình phân chia tế bào. Cụ thể hơn, cortisol, một loại hormone cho phép hệ thống miễn dịch của bạn đối phó với căng thẳng, ngăn chặn sự kích hoạt telomerase trong các tế bào của hệ thống miễn dịch. Kết quả là lão hóa sớm xảy ra, dẫn đến nếp nhăn, da khô và những thay đổi khác.

Hút thuốc

Hút thuốc chủ yếu được coi là một nguy cơ sức khỏe đối với phổi, tim và não của bạn, nhưng nó cũng có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa sớm. Cũng giống như hút thuốc có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến tim hoặc não của bạn, nó cũng có thể gây hại cho các mạch máu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy đến da. Nếu không có đủ oxy, làn da của bạn dễ bị nhăn và chảy xệ. Khói thuốc thậm chí có thể làm hỏng các nang tóc, khiến tóc mỏng hoặc rụng.

Thói quen ăn uống không lành mạnh

Ăn thức ăn nhanh và thức ăn có đường có thể ảnh hưởng nhiều hơn đến vòng eo của bạn. Những người béo phì hoặc có chỉ số khối cơ thể cao hơn bị căng thẳng do oxy hóa và viêm nhiễm nhiều hơn so với người lớn khỏe mạnh. Tình trạng căng thẳng và viêm nhiễm này có thể làm tăng tốc độ rút ngắn các telomere.

Để giúp ngăn ngừa lão hóa sớm, hãy ăn một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm trái cây, rau và protein nạc. Thậm chí có những loại thực phẩm chống căng thẳng  có thể giúp ích cho bạn. Tránh xa carbohydrate tinh chế và chất béo bão hòa có thể dẫn đến tăng cân. Việc kết hợp hoạt động vào thói quen của bạn cũng rất hữu ích. Tập thể dục có thể giúp cải thiện tuần hoàn, có lợi cho da.

Rượu

Sử dụng quá nhiều rượu  có thể làm ngắn độ dài của telomere, do đó dẫn đến lão hóa sớm. Từ khóa ở đây là quá mức. Bạn vẫn có thể uống rượu, chỉ cần lưu ý đến tửu lượng của mình. Rượu cũng làm da bạn mất nước và có thể ảnh hưởng đến lượng dầu trên da, cả hai chất này bạn cần giữ cho da ẩm và bôi trơn.

Làm thế nào để ngăn chặn sự lão hóa sớm của khuôn mặt

Nếu bạn nhận thấy mình dễ bị lão hóa sớm hơn những người khác, dù là do các yếu tố có thể kiểm soát được hay không kiểm soát được, thì bạn có thể làm một số điều để bảo vệ mình. Điều này đặc biệt đúng đối với những người muốn giữ cho khuôn mặt của họ trông trẻ trung nhất có thể.

Để tìm hiểu thêm về các phương pháp điều trị, hãy đọc blog của chúng tôi về các lựa chọn chống lão hóa không phẫu thuật có sẵn cho bạn.

Bảo vệ khỏi tia UV

Bảo vệ da mặt khỏi tia UV là một trong những điều đơn giản nhất bạn có thể làm. Đối với những người mới bắt đầu, hãy hạn chế thời gian bạn tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong ngày khi mặt trời mạnh nhất. Đội mũ và thoa kem chống nắng để che nắng cho trán, mũi và mắt. Hãy nhớ thoa lại kem chống nắng thường xuyên, đặc biệt là nếu có nhiều mồ hôi. Đối với phụ nữ, hãy cân nhắc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có tích hợp bảo vệ SPF.

Dưỡng ẩm

Thoa kem dưỡng ẩm cho da mặt vào mỗi buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ để giữ nước cho da. Các loại dầu trong kem dưỡng ẩm  khóa ẩm và ngăn nước thoát ra ngoài. Da khô có thể làm cho các nếp nhăn xuất hiện tồi tệ hơn.

Nhận biết các biểu hiện trên khuôn mặt

Có lẽ bạn không cần suy nghĩ kỹ về những biểu hiện trên khuôn mặt của mình, chủ yếu là bởi vì một khuôn mặt khỏe mạnh đủ linh hoạt để xử lý các cơn co thắt cơ liên tục khiến hình thành các rãnh. Những đường rãnh này thường không được chú ý vì da có thể co lại. Tuy nhiên, cuối cùng, các chuyển động lặp đi lặp lại tạo ra vấn đề về độ đàn hồi và trở thành nếp nhăn vĩnh viễn. Nheo mắt là một ví dụ điển hình về các biểu hiện trên khuôn mặt lặp đi lặp lại. Đeo kính râm bên ngoài có thể giúp giảm nhu cầu nheo mắt.

Nhiều nguyên nhân gây ra lão hóa sớm có thể được kiểm soát. Bạn có thể sử dụng thêm viên uống trắng da glutathione để cải thiện và làm chậm quá trình lão hóa sớm.